Druk, versnelling, zwaartekracht in een potje

Quizvraag: wat doet het balletje als je het potje versneld? Hij

  • gaat naar links
  • blijft in het midden
  • gaat naar rechts

Niveau

:

Mavo 2/3/4, Havo 2/3, VWO 2/3

Doel

:

Demonstratie van versnelling, gewoon leuk experimentje

Nodig

:

  • 1x flesje
  • 1x touwtje
  • licht balletje zoals pingpongbal of piepschuimbal (kurk en hout laten het water verkleuren)

Links

:

Hier ontdekte ik deze proef: http://jedlik.phy.bme.hu/~hartlein/www.mip.berkeley.edu/physics/noteindex.htmlA+0+25

 

De meeste collega's en leerlingen zullen het juiste antwoord niet raden. En dat maakt dit een leuke verrasende natuurkunde quizvraag.

Denk even na bij de keuze van je potje of flesje: een erlenmeijer heeft een leuke vorm, maar kan niet goed stabiel op zijn kop blijven staan.

Platte fles:

  • minder lensvormig, dus beter beeld
  • niet handig bij het ronddraaien
  • optimaal als demo voor de voor- en achterwaartse beweging

Platte ondiepe ronde pot (jampot):

  • sterk lensvormig (nadeel)
  • grote deksel, staat daarmee erg stabiel
  • laag zwaartepunt: valt minder snel om

 

 

Uitleg:

Door massatraagheid zou je verwachten, dat wanneer je naar rechts versneld, het bolletje naar links wil. Hij wil immers graag achterblijven. En dat klopt ook! Echter: het balletje ondervindt niet als enige massatraagheid! Het omringende water ondervindt het ook! En omdat het water meer massa heeft dan het piepschuim, wint het water en wordt het piepschuim juist in tegenovergestelde richting gedrukt.

Heliumballon in bus

(Hetzelfde principe)