De omkeertol is een tol die vanzelf op zijn kop gaat staan en daarbij de andere kant op draait. Hoe kan dat? De omkeerschijf is een variant op de omkeertol.

Niveau

:

Mavo 2/3/4, Havo 2/3, VWO 2/3
Havo 4/5, VWO 3/4
VWO 5/6

Doel

:

Gewoon leuk!

Nodig

:

  • 1x omkeertol

Links

:

Why the humble tippe top baffled physicists and statesmen

Ringvormige-OmkeertolHet engels voor omkeertol is flipping tippe top.

De meest beroemde natuurkundigen braken zich het hoofd over dit simpele tolletje om te kunnen verklaren hoe het werkt. Op deze pagina staat goed beschreven hoe het werkt: Why the humble tippe top baffled physicists and statesmen. Op z'n engels...

Onze omkeer-ring (rechts) heeft 2 kleuren. zo kun je makkelijker zien wanneer hij omkeert.

 

Opmerkelijk detail:

Als je de omkeerring rechtsom een zwieper geeft, zal hij ook na omkeren rechtsom blijven draaien. Voor het oog verandert de draairichting niet. De tol draait nog steeds rechtom. Maar omdat de tol nu op zijn kop staat, is de draairichting van de tol zelf omgekeerd.

 

Omkeer-ei!

Laat een hardgekookt ei maar eens tollen. Welke zijde komt nu bovenaan? De bollere zijde of de spitsere zijde?

Antwoord: de spitsere zijde gaat naar boven. Helaas lijkt dit antwoord niet overeen te komen met de theorie. Volgens de theorie gaat het zwaartepunt omhoog. En aan de bolle zijde zit meer volume, dus verwacht je daar de grootste massa. Maar ja, het betreft hier en hardgekookt ei. En een ei is niet  homogeen gevuld. Onder in elk ei zit een luchtbel. Hierdoor ligt het zwaartepunt hoger dan je op basis van de vorm zou verwachten en vormt de spitse zijde van een ei de zwaarste zijde.

Het wordt natuurlijk nog leuker als je ook nog een massief eivormig voorwerp bij de hand hebt.