Camera obscura + supersized

Vroeger vormde de camera obscure en populaire kermisattractie. Ook pinhole of speldenprik-camera genoemd. Tevens Supersized-versie!!!

Een camera obscura (Latijn voor donkere kamer) is een verduisterde ruimte waarbij in een van de wanden een klein gaatje is aangebracht, later ook wel een lens. Het hierdoor invallende licht werpt een afbeelding van de buitenwereld op de tegenoverliggende wand. Net zoals bij afbeelding door een lens het geval is, wordt de buitenwereld op zijn kop afgebeeld. Als de achterwand van de camera obscura doorzichtig wordt gemaakt (bijvoorbeeld met matglas) is de afbeelding van buitenaf te zien. Bron: wikipedia.

Bovenaan deze pagina zie je een afbeelding van een èchte camera obscura! Zodra je, zoals wij dat hier onder doen, een lens er bij haalt, is het helaas geen echte camera obscura meer.

Een loep voor de opening om het het effect te vergroten.

Het beeld

Welke loep werkt het beste? / Hoe groot moet mijn doos zijn?

Een (positieve) loep of lens heeft een bepaalde brandpuntsafstand. Het bepalen van de brandpuntsafstand is heel eenvoudig. Ga recht onder een TL-bak staan met de loep en maak een scherpe projectie van de TL-verlichting op de tafel of op de bodem. De afstand tussen loep en tafel is de brandpuntsafstand van deze loep. Kies nu een doos met een lengte die gelijk is aan deze brandpuntsafstand.

In ons geval bleek de loep een brandpuntsafstand van 300 mm te hebben. Dat was trouwens ook af te lezen op onze loep (+ 300 mm). We vonden een bijpassende schoenendoos met een hoogte van exact 30 cm.

Camera obscura supersized

Benodigdheden:

• verduisterd lokaal met gat (2,5 cm doorsnede) in de verduistering
• vergrootglas
• mat transparante plaat

Leuk, zo'n doosje, maar wat als je een demonstratie kunt maken die voor de hele klas zichtbaar is?

Ons klaslokaal kun je verduisteren. In die verduistering hebben we en gat geknipt van ongeveer 2,5 cm in doorsnede. Hou daar een lens voor van bijvoorbeeld 500. Projecteer het beeld op een mat transparante plaat en wat zie je?

Je ziet wat je normaal gesproken zou zien als je door het gat zou kijken, maar dan op zijn kop! Links - rechts en boven - onder gespiegeld.

Het leuke van de mat transparante plaat is, dat de leerling vanuit het lokaal de afbeelding kan zien. Onze afbeelding lijkt zwart/wit, maar als je de proef herhaalt in de zomer, zie je vast kleuren!

Op de 2e foto zie je kale bomen die boven het dak uitsteken van een gymzaal, geprojecteerd op de plaat, maar dan op z'n kop. In het lokaal was het met het blote oog veel beter te zien dan hier op de foto. Helaas, door het winterse weer zit er geen blad aan de bomen, dus is er weinig kleur. Bovendien: de zon geeft weinig licht. Misschien is het resultaat op een lentedag veel mooier???