Gekleurde schaduw

Schaduw hoeft niet altijd grijs te zijn. Het kan alle kleuren van de regenboog hebben! 

Monochome lampen: helaas, wij hebben ze zelf nog niet in huis. Daarom werk ik met drie gloeilampen met kleurfilter er voor. Een kleurfilter maakt licht niet echt monochroom. Voor deze proef is het resultaat echter afdoende. Gebruik liever LED-lampen in kleur!

Schaduwen zijn meestal donker/grijs. Zoals je hier kunt zien: de schaduw van rood, van groen en van blauw licht... ze zijn allemaal zwart. Niet echt zwart trouwens, want de ruimte waarin dit experiment werd uitgevoerd, was niet echt verduisterd. Er is dus nog wit strooilicht aanwezig en dat maakt deze schaduw grijs in plaats van zwart.

Maar, schaduw kan ook gekleurd zijn. Wat je hier ziet zijn schaduwen met een kleur. In elke opstelling zie je twee verschillende schaduwen. Één schaduw veroorzaakt door wit licht en één schaduw veroorzaakt door gekleurd licht (groen, blauw of rood).

Door deze opstelling met twee lampen aan ontstaan telkens 1 volschaduw en 2 halfschaduwen. De donkere plek van volschaduw wordt gevormd door het samenvallen van de twee schaduwen, dus door het ontbreken van het gekleurde en het witte licht. De volle schaduw is wederom overal zwart/grijs.

Foto 1		Lichtbronnen: 1x wit, 1x groen (zoals ook op bovenstaande foto!) Groene schaduw: de schaduw van het witte licht is normaal gesproken grijs. Maar, nu valt daar nog wel groen licht op. Rode schaduw: de schaduw van het groene licht is normaal gesproken zwart. Echter: nu valt daar het witte licht van de gloeilamp op. Het schaduwvrije oppervlak wordt gevormd door een mengsel van wit + groen. Groen heeft daar dus de overhand op de andere kleuren. Het schaduwgebied van de groene lamp is rood. Er valt alleen wit licht op, waarom zie ik rood???
Foto 2		Lichtbronnen: 1x wit, 1x blauw Blauwe schaduw: de schaduw van het witte licht is normaal gesproken grijs. Maar, nu valt daar nog wel blauw licht op. Gele schaduw: de schaduw van het blauwe licht is normaal gesproken zwart. Echter: nu valt daar het witte licht van de gloeilamp op. Het schaduwvrije oppervlak wordt gevormd door een mengsel van wit + blauw. Blauw heeft daar dus de overhand op de andere kleuren.Het schaduwgebied van de groene lamp is rood. Er valt alleen wit licht op, waarom zie ik rood??? Het schaduwgebied van de blauwe lamp is geel. Er valt alleen wit licht op, waarom zie ik geel???
Foto 3		Lichtbronnen: 1x wit, 1x rood Rode schaduw: de schaduw van het witte licht is normaal gesproken grijs. Maar, nu valt daar nog wel rood licht op. Groene schaduw: de schaduw van het rode licht is normaal gesproken zwart. Echter: nu valt daar het witte licht van de gloeilamp op. Het schaduwvrije oppervlak wordt gevormd door een mengsel van wit + rood. Rood heeft daar dus de overhand op de andere kleuren. Het schaduwgebied van de rode lamp is groen. Er valt alleen wit licht op, waarom zie ik groen???

De schaduw van de groene lamp bevat verhoudingsgewijs minder groen licht. Dus dat dat gebied verhoudingsgewijs roder is, is nog te begrijpen. En de menselijke observatie is misschien wel te misleiden, maar ook op de foto zie je duidelijk een rode schaduw, terwijl op dat schaduwgebied enkel wit licht valt en je dus de reflectie van wit licht mag verwachten.
	Groene en witte lichtbron

Terwijl ik dit experiment op mijn website plaatste, was voor mijzelf nog niet duidelijk wat hier nu precies gebeurt. Is de rode schaduw op bovenstaande foto echt rood? Of is die plek wit en worden ik en mijn fototoestel door mijn/onze ogen misleid? 

Om antwoord te vinden op deze vraag bedacht ik een truc. Met een spiegeltje buig ik de rode schaduw af en projecteer ik hem op een wit projectiescherm, ver genoeg weg van deze opstelling. Als mijn veronderstelling juist is, moet het licht dat op dit projectiescherm valt, wit zijn. Dit is mijn opstelling en ik heb een aparte foto gemaakt van het projectiescherm.

Geen noemenswaardig verschil te zien in de foto´s rechts. Mijns inziens toont dit aan dat de rode schaduw op de foto niet echt rood licht weerkaatst. Het lijkt rood omdat er minder groen licht op valt dan op de rest van het oppervlak.

Rode en groene lichtbron		Blauwe en rode lichtbron		Blauwe en groene lichtbron