Niveau

:

Havo 4/5, VWO 3/4
VWO 5/6

Doel

:

Demonstratie van een NTC 

Nodig

:

  • 2x gloeilamp 230V
  • 1x scheidingstrafo (600 - 600 windingen)
  • 1x bunsenbrander

 

Deel II van de proef:

  • idem, plus...
  • 2x isolator op statief
  • 2x spijker
  • 2x glazen buisje dat met niet te veel speling over de spijkers past

 

Wat zie je in de video van collega Richard Reezigt!?

Deel 1: 2 gloeilampen in serie geschakeld

Van een gloeilamp is het glas kapot geslagen. Onduidelijk is of het wolfraam draadje nog heel is. Mocht die nog heel zijn, zal het draadje waarschijnlijk snel oxideren zodra je de stroom aan zet of zodra je de bunsenbrander er op zet. Dus de vraag of dat wolfraamdraadje nog heel is, lijkt me niet zo heel erg relevant. Je mag ook een reeds kapotte gloeilamp gebruiken voor dit experiment.

Vervolgens wordt het glas in de voet van de kapotte gloeilamp verhit. Het gaat met name om de enkele millimeters glas die de twee elektroden met elkaar verbinden. Door dat glas te verhitten, wordt de weerstand van dat glas lager en gaat het glas geleiden. Hiermee zie je de NTC-werking van glas. Temperatuur omhoog, dan weerstand omlaag. Zodra het glas eenmaal geleidt, ontwikkeld zich ter plekke zoveel warmte, dat je geen bunsenbrander meer nodig hebt om de stroomkring in stand te houden.

Vergelijkbaar experiment: Glas als NTC

 

Deel 2: met spijkers

In het tweede gedeelte van de video laat Richard zien dat lucht ook NTC eigenschappen heeft. Wat je hier ziet: de gloeilamp wordt nu in serie geschakeld met de spijkers. De spijkers maken geen contact met elkaar. Lucht heeft bij kamertemperatuur een enorme weerstand. Hierdoor blijft de gloeilamp uit. Het glas zorgt er voor de lucht in het buisje op zijn plaats blijft. Door de lucht tussen de spijkers te verhitten, gaat deze geleiden. En als hij eenmaal geleidt, ontwikkeld zich ter plekke zoveel warmte, dat je geen bunsenbrander meer nodig hebt om de stroomkring in stand te houden.